Za autorów Konstytucji 3 Maja 1791 roku uważa się króla Stanisława II Augusta, wielkiego marszałka litewskiego Ignacego Potockiego oraz ks. Hugona Kołłątaja, duchownego i filozofa.
W tym roku mija 228. rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja – pierwszej w nowożytnej Europie i drugiej, po amerykańskiej na świecie spisanej ustawy zasadniczej.
Uchwalona konstytucja czerpała inspirację z myśli politycznej i społecznej europejskiego oświecenia oraz amerykańskiej konstytucji z 1787 roku. Twórcy polskiej ustawy zasadniczej uznawali, że rząd musi służyć dobru całego narodu, a nie interesom nielicznych.
Na dokument składało się 11 artykułów. Pierwszy z nich określał religię rzymskokatolicką jako dominującą, zapewniając jednocześnie wolność wyznania i praktyk wyznawcom innych religii. Artykuł V Konstytucji dzielił władzę na ustawodawczą, wykonawczą i sądową. Dwuizbowy Sejm uchwalał prawa; władza wykonawcza miała być w rękach króla i Straży Praw; sądownicza była w ręku niezawisłych sądów.
Mimo, iż Konstytucja 3 Maja przetrwała tylko rok, do rosyjskiej interwencji wojskowej latem 1792 roku, stała się dla następnych pokoleń Polaków powodem dumy, a pamięć o niej pomogła narodowi polskiemu przetrwać 123-lata rozbiorów. Uchwalenie Konstytucji 3 maja zostało uznane za święto już 5 maja 1791, jednak oficjalne obchodzenia święta pod zaborami było zabronione. Święto Narodowe Trzeciego Maja zostało wznowione w II Rzeczypospolitej w kwietniu 1919 roku, oraz ponownie po upadku komunizmu w 1990 roku. Do końca II wojny światowej oraz w czasach Polski Ludowej obchodzenie Dnia Konstytucji było zabronione. Obecnie Konstytucja 3 Maja traktowana jest przez Polaków jako jedno z najbardziej przełomowych wydarzeń historycznych w dziejach Polski.
Źrodło: MSZ
