4 kategorie Polaków we Włoszech.
„Polacy we Włoszech. Stan aktualny, przemiany i perspektywy / I Polacchi in Italia. Carattteristiche attuali, cambiamenti e prospettive” to najobszerniejszy od ponad 10 lat raport na temat Polaków we Włoszech. Dwujęzyczna publikacja pod redakcją Centrum Studiów i Badań IDOS została zrealizowana na zlecenie Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Rzymie oraz Konsulatu Generalnego Rzeczypospolitej Polskiej w Mediolanie.
Oprócz danych statystycznych przedstawiono w niej również profil polskich imigrantów we Włoszech: wskaźnik i indeksy integracji zawodowej, społecznej i kulturowej oraz skalę relacji z Polską.
Podczas prezentacji publikacji, która odbyła się 9 marca br. w Ambasadzie RP w Rzymie Antonio Ricci z IDOS podkreślił, że tym razem badacze podjęli się również trudnego zadania jakim było ukazanie jak wygląda sytuacja Polaków we Włoszech widziana przez pryzmat ich osobistych doświadczeń. „Dane statystyczne pochodzące zarówno z rejestrów włoskich instytucji jak i polskich placówek dyplomatycznych pozwoliły nam dowiedzieć się między innymi ilu Polaków mieszka we Włoszech, w jakim są wieku, jaki jest ich status zawodowy i społeczny. Czy statystyki potrafią jednak nakreślić obraz danej społeczności? Na pewno nie, dlatego postanowiliśmy również zebrać informacje pozwalające ukazać społeczność Polaków we Włoszech przez pryzmat osobistych doświadczeń migrantów, aspiracje młodego pokolenia, poziom integracji. Próbowaliśmy ponadto zbadać jak Polacy we Włoszech sami postrzegają własną integrację oraz jakie jest ich nastawienie do kraju przyjmującego” – mówił Ricci.
Polacy we Włoszech o sobie
Cenny elementem przeprowadzonych badań jest socjologiczna diagnoza społeczności polskiej we Włoszech. Opracowano ją na podstawie blisko 600 kwestionariuszy, z których każdy zawierał 84 pytania oraz 20 wywiadów fokusowych i indywidualnych. Analiza zebranych informacji pozwoliła nakreślić autorom raportu profil polskich imigrantów we Włoszech: ich poziom integracji ze społeczeństwem włoskim na płaszczyźnie zawodowej, społecznej, kulturalnej i politycznej oraz sposób w jaki relacjonują się z krajem ojczystym.
„Nie ma możliwości zapytania każdego z blisko 100 tysięcy Polaków mieszkających we Włoszech jak żyje, jak ocenia swoją znajomość języka włoskiego, integracji ze społeczeństwem włoskim i więzi z Polską. Obrana przez nas metodologia pozwoliła wyłonić nam grupę, która chociaż nie jest więc reprezentatywna w sensie statystycznym, to jednak jest reprezentatywna w sensie społecznym (odnosząc się do definicji społecznej reprezentatywności zawartej w podręczniku „Badania społeczne” autorstwa L. Cannavò i L. ‘Frudà)” – podkreślili badacze IDOS-u.
Bazując się na wynikach badań empirycznych i zestawiając je z wypracowanymi przez Cnel (Consiglio Nazioanel di Economia e Lavoro – Krajową Radą Gospodarki i Pracy) definicjami integracji wyłoniono 4 grupy Polaków. Jak podkreślono podczas prezentacji publikacji w Ambasadzie RP w Rzymie nazwy poszczególnych grup są umowne, starano się, aby w sposób syntetyczny oddawały cechy charakterystyczne wyróżniającą każdą z grup.
Poniżej przytaczamy opisy tych wyłonionych w badaniu 4 kategorii Polaków we Włoszech. (Prezentowane poniżej opsy pochodzą z rozdziału pt. Profil Polskich imigrantów we Włoszech…, str. 129-130 publikacji „Polacy we Włoszech. Stan aktualny, przemiany i perspektywy”, pod red. Centrum Studiów i Badań IDOS, Rzym 2016 r. ).
1. Włoscy Polacy to polscy obywatele dobrze zintegrowani we włoskim społeczeństwie. (…) Posiadają satysfakcjonującą ich pracę, mieszkają najczęściej we własnym mieszkaniu, posyłają dzieci do włoskich szkół nie żałując, że nie uczą się one w Polsce, nie maja trudności z praktykowaniem religii, mówią dobrze lub bardzo dobrze po włosku, śledzą włoską prasę i są na bieżąco poinformowani o tym co dzieje się we Włoszech, głosują w wyborach samorządowych, często pozostają w związku małżeńskim z Włochem, zachowują bardzo dobre relacje z Polską(…), to znaczy często jeżdżą do Polski, wysyłają tam oszczędności, dzwonią do rodziny i przyjaciół, mają wiedzę na temat bieżących wydarzeń w Polsce, głosują w polskich wyborach. Włoscy Polacy stanowią jednak mniejszość: jest ich jedynie 13,8 proc. ankietowanych.
2. Pracownicy imigranci stanowią zdecydowaną większość, prawie połowę badanych (47,6 proc.). Cechuje ich dobry poziom integracji, ale jednocześnie utrzymują rzadkie kontakty z Polską. Niższy względem poprzedniej grupy poziom integracji we Włoszech powoduje, że częściej wynajmują mieszkanie, niż posiadają własne, nie zawsze ich poziom wykształcenia odpowiada wykonywanej pracy, uczestniczą do pewnego stopnia w życiu społecznym naszego kraju, ale mają rzadki kontakt z Polską, rzadziej do niej wracają, wysyłają mniej oszczędności (o ile w ogóle to robią), nie śledzą bieżących polskich spraw, mówią po włosku i czytają włoską prasę.
3. Niezadowoleni-nostalgicy, którzy stanowią drugą co wielkości grupę (29,5 proc.) wykazują niewysoki poziom faktycznej integracji i silną więź z Polską. Ich warunki pracy, a często i mieszkaniowe, są mniej zadowalające. Rzadziej niż przedstawiciele dwóch poprzednich grup wchodzą w interakcję z włoskim społeczeństwem, natomiast ich związki z ojczyzną są mocniejsze niż w przypadku drugiej grupy, zarówno jeśli chodzi o poziom informacji jak i częstotliwość kontaktów.
4. Grupa wrażliwa społecznie to mniejszość (poniżej 10 proc.), cechująca się niskim poziomem integracji we Włoszech i słabą więzią z Polską.
Ważniejsze dane statystyczne zaprezentowane w publikacji „Polacy we Włoszech. Stan aktualny, przemiany i perspektywy” przedstawiliśmy TUTAJ
oprac. Danuta Wojtaszczyk
Dwujęzyczną publikację „Polacy we Włoszech. Stan aktualny, przemiany i perspektywy / I Polacchi in Italia. Carattteristiche attuali, cambiamenti e prospettive”(380 stron) można zakupić TUTAJ
Zobacz także:
Ukazał się najobszerniejszy od ponad 10 lat raport na temat Polaków we Włoszech