Każdego roku 21 stycznia nasze babcie, a dzień później i dziadkowie obsypywani są różnego rodzaju podarunkami, najczęściej wykonanymi małymi rączkami wnucząt. Dzień Babci i Dziadka. Geneza święta w Polsce i we Włoszech.
Powodów do podziękowania naszym Dziadkom jest mnóstwo, wystarczy wspomnieć o ich trosce i opiece nad nami, opowiadaniu o dziejach rodziny, przekazywaniu tradycji i wpajaniu zasad moralnych. Dziadkowie są dla nas przykładem obowiązkowości, pracowitości, a w wielu przypadkach patriotyzmu.
Pomysł powstania święta w Polsce pojawił się w tygodniku “Kobieta i Życie” w 1964 roku. Już rok później święto to zaczął popularyzować “Express Poznański”.
21 stycznia 1965 roku na deskach poznańskiego Domu Kultury MO mieszczącego się przy ul. Grunwaldzkiej, występowała wspaniała artystka światowej sławy Mieczysława Ćwiklińska. Pani Mieczysława odgrywała rolę babci w sztuce zatytułowanej Drzewa umierają stojąc. W czasie przedstawienia wśród zgromadzonych gości, nie zabrakło także dziennikarzy z Express-u Poznańskiego. Dział kultury tego czasopisma postanowił uczcić szanowną Jubilatkę.
– Grała (Mieczysława Ćwiklińska przyp. red.) w sztuce Casony „Drzewa umierają stojąc” rolę Babci. Zamówiliśmy więc w cukierni „Merkurego” wielki tort z napisem „Dla babci”. Po pierwszym akcie wręczyłem jej kwiaty i ten tort, wmawiając, że my w Poznaniu obchodzimy 21 stycznia Dzień Babci. Oczywiście, nazajutrz ukazał się duży artykuł o tym wydarzeniu… – wspomina Ryszard Danecki, ówczesny kierownik działu kultury „Expressu Poznańskiego” w jednym z artykułów z okazji święta babci.
Wydarzenie to spotkało się z pozytywnymi uwagami i opiniami. Kilka dni później, w czasie tradycyjnych spotkań kierownictw dzienników lokalnych, przedstawiciel Expressu Poznańskiego opowiedział o przebiegu całej akcji. Posłużył się przy tym nazwą Dzień Babci. W ten właśnie sposób, obchody tego nieoficjalnego Święta – Święta Babci przyjęły się w całej Polsce.
– Warszawski „Express Wieczorny” podchwycił ten pomysł i w roku następnym 21 stycznia też ogłosił Dniem Babci. I tak zaczęło się w całej Polsce. Do dziś wielu przypisuje autorstwo święta centralnej gazecie, tymczasem „Express Poznański” był pierwszy. Na prośbę naszej redakcji cukiernia „Merkurego” co roku piekła coraz popularniejsze torciki, dedykowane babciom. Aby popularyzować ten dzień, na początku w kartonach dokładaliśmy losy loterii z dodatkowymi nagrodami – niespodziankami. – dodaje Danecki.
22 stycznia obchodzimy w Polsce Dzień Dziadka, nieoficjalne święto mające na celu uhonorowanie wszystkich dziadków.
We Włoszech zaczęto obchodzić Dzień Dzadków dopiero od 2005 roku i przyjęto za oficjalną datę 2 października, święto Aniołów Stróżów. Patronat honorowy sprawuje tutaj zawsze prezydent kraju. Od 2006 roku piosenka Igora Nogarotto i Gregorio Michienzi “Ninna Nonna” uznana została za oficjalną piosenkę z okazji Dnia Dzadków “Canzone Italiana dei Nonni”.
Nie wszyscy wiedzą o tym, że również Papież Jan Paweł II zawsze podkreślał, jak ważną rolę w życiu odgrywają osoby starsze. W latach 90-tych XX w. zaproponował, aby 26 lipca uczynić Dniem Dziadków. Wybierając datę kierował się tym, że wtedy Kościół Katolicki obchodzi dzień świętych Anny i Joachima – rodziców Marii i dziadków Jezusa.
Święto to obchodzone jest na całym świecie w różnych dniach: Hiszpanie oraz Brazylijczycy świętują 26 lipca, Francuzi w każdą pierwszą niedzielę marca, w USA i Kanadzie jest to pierwszy poniedziałek września każdego roku. Tylko Bułgarzy obchodzą Dzień Babci także 21 stycznia tak jak i my. W Wielkiej Brytanii Dzień Dziadków obchodzony jest 11 lutego i nazywa się go „Grandmother Achievement Day.
Japończycy są narodem, który starsze osoby darzy wielkim szacunkiem. Święto Babć i Dziadków celebrują wszystkie starsze osoby. W 1966 r., aby podkreślić wartość długiego życia, ustanowiono 15 września „Dniem Szacunku dla Wieku”. W języku narodowym nazywa się go „Keiro no Hi”.
Co ciekawe, na Okinawie dzień ten trwa tam cały rok. Starsi ludzie są obdarzani tam powszechnym i głębokim szacunkiem a dla młodych są autorytetami odnośnie życia i moralności. Starość, wbrew temu, co pokazuje moda mówiąca, że królować powinno piękno i młodość, jest powodem do dumy i ludzie nie ukrywają wieku.
opr. Anna Malczewska
