Jesteście pewni, że o najpiękniejszych świętach w roku wiecie już wszystko? Oto kilka faktów o Bożym Narodzeniu, które mogą zaskoczyć niejednego Polaka.
Jezus nie urodził się 25 grudnia
W Biblii nie znajdziemy dokładnej daty narodzin Jezusa Chrystusa, jednak napotkamy na opisy pastuszków pasących swoje trzody. Data 25 grudnia została ustalona w IV w n.e., kiedy papież Juliusz I postanowił uznać urodziny Jezusa jako oficjalne święto. Datę narodzin Jezusa wyznaczono umownie, niejako zastępując rzymskie Saturnalia obchodzone w czasie zimowego przesilenia. Rzeczywistego dnia Bożego Narodzenia nadal nie da się jednoznacznie określić, ale według naukowców Zbawiciel mógł urodzić się 29 maja, 30 września albo 5 grudnia. Daty te wyłoniono w oparciu o relację świętego Mateusza oraz teorię koniunkcji Jowisza i Saturna.
Gwiazda Betlejemska nie istniała
Naukowcy od dawna głowili się, jaka gwiazda wskazywała drogę Trzem Królom. Przez dłuższy czas wierzono, że była to kometa Halley’a, jednak ona przeleciała nad Ziemią około 12 roku p.n.e. Według jednej z bardziej prawdopodobnych torii, Gwiazdą Betlejemską były dwie planety: Jowisz i Saturn, które w czasie narodzin Jezusa znalazły się w potrójnej koniunkcji, czyli znajdowały się w jednej linii. A ponieważ były bardzo blisko siebie, dawały bardzo intensywne światło, co mogło sprawiać wrażenie wskazywania kierunku dla Trzech Króli.
Choinka starsza od Bożego Narodzenia
Choinka nie od zawsze była symbolem świąt Bożego Narodzenia. Pierwotnie związana była z przedchrześcijańską tradycją ludową i kultem wiecznie zielonego drzewka. Podobno, w starożytnym Rzymie dekorowano drzewka metalowymi elementami z okazji święta Saturna. Więcej na temat choinki dowiecie się z artykułu Skąd wzięła się tradycja ubierania choinki?
Szopka i św. Franciszek
Bożonarodzeniowe szopki zawdzięczamy św. Franciszkowi z Asyżu. To właśnie on zbudował pierwszą żywą szopkę w wiosce Greccio koło Rieti w 1223 roku, kiedy wracał z Rzymu od Papieża. Na temat szopki św. Franciszka przeczytacie w artykule Święty Franciszek i pierwsza szopka.
Hej kolęda, kolęda!
Nazwa kolęda pochodzi od łacińskiego słowa „calendae” – pierwszego dnia każdego miesiąca, a dokładniej odnosi się do okresu związanego z dniem 1 stycznia, kiedy to składano sobie życzenia i śpiewano okolicznościowe pieśni, które nie miały nic współnego z dzisiejszymi kolędami. Według legendy, autorem pierwszej kolędy był św. Franciszek z Asyżu i była ona śpiewana w zorganizowanej przez niego szopce w wiosce Greccio, gdzie Biedaczyna z Asyżu zbudował pierwszą szopkę.
Najstarsza polska kolęda to „Zdrów bądź, Królu Anjelski” z 1424 r. Najsłynniejszą kolędą świata jest Cicha noc, którą przetłumaczono na ponad 300 języków i dialektów. Powstała w roku 1818 w małym austriackim miasteczku Oberndorf w Alpach. Jej autorami byli wikary miejscowego kościoła ks. Józef Mohr oraz jego organista Franz Xaver Gruber.
Pocałunek pod jemiołą
Dawniej jemioła uważana była za roślinę świętą – przypisywano jej magiczne właściwości. Wierzono, że jemioła ochroni dom przed złymi mocami i zapobiegnie nieszczęściom, a sprowadzi powodzenie i bogactwo. Jemiołę wieszano w domu nad wejściem, pod sufitem lub nad stołem.
Celtowie wierzyli, że jemioła poprawia płodność. Stąd wziął się angielski zwyczaj pocałunków pod jemiołą, który z czasem przejęli i inni mieszkańcy Europy, w tym także Polacy. Dziś całujących się par pod jemiołą w święta jest mnóstwo – wierzą, że magia rośliny umocni ich miłość i zapewni trwałość ich związkowi.
Pierwsza kartka świąteczna
Pierwszą kartkę z życzeniami z okazji Świąt Bożego Narodzenia wysłał prawdopodobnie w 1842r. 16-letni londyński artysta, William Maw Egley. Niestety jego pomysł nie został doceniony przez adresata. Rok później na prywatne zamówienie sir Henry’ego Cole’a, pierwszego dyrektora Muzeum Wiktorii i Alberta w Londynie, pojawiły się w Wielkiej Brytanii pierwsze kartki świąteczne. Więcej na temat pierwszej kartki świątecznej oraz o tym, kto sprowadził ją do Polski dowiecie się z artykułu Historia pewnej kartki świątecznej.
opr. Anna Malczewska